محمد حسن خان قدیمی ترین استاد سنتور
در فرهنگ فارسى معين آمده است:
«سنتور يكى از قديمى تربن و كامل ترين سازهى ايرانى كه به شكل ذوزنقين ساخته و سيم هاى بسيار بر روى آن كشيده شده است و آن را به وسيله ى دو مضراب چوبى نوازند.» سنتور به شكل هاى مختلف در اكثر نقاط جهان معمول و متداول است و شكل اوليه ى آن را به احتمال مى توان از زمان آشورى ها و بابلى كه در حجارى ها و نقاشى هايى كه بر روى ديوارها يا سنگ ها ترسيم شده است مشاهده نمود.
قديمى ترين استادى كه از اين ساز در دوره ى قاجار مى شناسيم، سنتورخان يا محمدحسن خان است كه استاد موسيقى و سنتورنواز اواخر قرن سيزدهم هجرى همزمان با اوايل سلطنت ناصرالدين شاه و از نوازندگان مخصوص دربار بوده است. شاگرد برجسته ى او محمدصادق خان است كه او نيز نوازنده ى زبردستى بوده و اولین موسيقى دانى است كه لقب سُرورالملک گرفته است. شاگردان برجسته ى این استاد، حبيب سماع حضور و ميرزاعلى اكبر شاهى هستند. سماع حضور، موسيقى دانى برجسته، مردى با ايمان و با اعتقاد بود و موسيقى را وسيله ى تزكيه ى نفس مى دانست.
شاگرد برجسته ى سماع حضور، حبيب سماعى است كه بعدها جانشين مستحق پدر مى شود و مقامى را در سنتور مى يابد كه همه او را استاد مسلم زمان خود مى دانستند. از شاگردان حبيب مى توان نورعلى برومند، مرتضى عبدالرسولى و قباد ظفر را نام برد كه شيوه ى او را توانستند حفظ نمايند و تدارم بخشند.
قديمى تربن سند شنيدارى كه در دست داريم چند لوله ى فونوگراف مى باشد كه حدرد يكصد سال ييش (1898 م.) از سنتور محمدصحادق خان سُرورالملک و همجنين سنتور و آواز ميرزا حبيمب سماع حضور (حدود 1899 م.) ضبط شده است.
تعداد زيادى صفحه ى قديمى گراهافون سنتور از على اكبر شاعى (در سال هاى 1906 تا 1915 م.) و سنتور حسن خان و ينج صفحه از سنتور حبيب سماعى همراه آواز پروانه (بين سال هاى 1926 تا 1931 م.) به يادگار مانده است.